Chân là bộ phận vô cùng quan trọng giúp nâng đỡ sức nặng của toàn bộ cơ thể và thực hiện các chức năng vận động. Nếu đầu gối là khớp lớn nhất trong toàn bộ cơ thể, lòng bàn chân là nơi tập trung nhiều dây thần kinh và huyệt đạo quan trọng thì cổ chân là một trong những khớp linh hoạt nhất, có thể thường xuyên cử động. Nhưng cũng vì thế mà cổ chân rất dễ bị chấn thương, phổ biến nhất là bong gân và rách dây chằng.
Chấn thương ở chân chủ yếu xảy ra khi vận động sai tư thế, chấn thương bên ngoài (tai nạn lao động, tham gia giao thông), vận động quá sức, không khởi động kỹ trước khi vận động.
Ảnh: Phục hồi chấn thương cổ chân bằng các phương pháp vật lý trị liệu hiệu quả
Trong nội dung dưới đây, Phạm Gia Sport sẽ chia sẻ với bạn về chấn thương cổ chân và vật lý trị liệu phục hồi. Vì vậy, chúng ta hãy xem xét các chấn thương phổ biến trong phân khúc này, cách phòng ngừa, điều trị và phục hồi.
Tìm hiểu về các chấn thương mắt cá chân thường gặp
Ảnh: chấn thương mắt cá chân
1. Bong gân mắt cá chân
Bong gân mắt cá chân là một trong những chấn thương phổ biến nhất đối với cơ thể. Đây là tình trạng các dây chằng xung quanh khớp cổ chân bị căng quá mức dẫn đến rách một phần hoặc thậm chí là rách hoàn toàn khi bị tác động lực mạnh.
Dạng chấn thương phổ biến nhất là khi bàn chân xoay vào trong và chịu toàn bộ trọng lượng của cơ thể. Một số chấn thương do trật mắt cá chân hoặc bàn chân khi đi bộ, chạy bộ hoặc tập thể dục.
Bong gân mắt cá chân có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi và có thể từ nhẹ đến nặng, tùy thuộc vào mức độ tổn thương dây chằng. Ngay sau khi va chạm, chúng tôi nhận thấy mắt cá chân bị sưng, bầm tím, đau và khó cử động. Một khi bệnh cấp tính đã qua, kiểm tra thể chất có thể cho thấy mắt cá chân không ổn định. Trong trường hợp nghiêm trọng, thậm chí có thể nghe thấy tiếng "cụp" và mắt cá chân không thể di chuyển vào thời điểm này, tương tự như gãy xương.
Bong gân có thể nhìn thấy rõ hơn trên tia X. Mặc dù cấu trúc xương không thay đổi nhưng có thể nhìn thấy hình ảnh gián tiếp của tổn thương dây chằng như mộng thịt và giãn dây chằng delta bên. Chụp cộng hưởng từ (MRI) được áp dụng khi chấn thương nặng hoặc ảnh hưởng đến sụn khớp, hoặc khi cổ chân đã qua giai đoạn sưng tấy.
Ảnh: Bong gân
Bong gân được chia thành 3 mức độ theo mức độ tổn thương dây chằng:
- Bong gân độ 1 (nhẹ): Dây chằng bị kéo căng nhẹ và tổn thương xảy ra ở mức độ vi thể của các sợi cơ. Triệu chứng chính là sưng nhẹ quanh mắt cá chân.
- Bong gân độ 2 (trung bình): Một phần dây chằng bị đứt, xung quanh khớp cổ chân sưng vừa phải, khi khám mắt cá chân có cảm giác không ổn định.
- Bong gân độ 3 (nặng): Dây chằng bị đứt hoàn toàn và toàn bộ mắt cá chân của người bị thương sưng tấy, bầm tím. Khi thăm khám, có thể thấy rất rõ sự bất ổn của mắt cá chân.
2. Chấn thương dây chằng cổ chân
Ảnh: Chấn thương dây chằng cổ chân
Những người bị đứt dây chằng mắt cá chân có các triệu chứng cụ thể:
- Đau nhức bàn chân: Đây là dấu hiệu điển hình mà người bệnh cảm thấy đau nhẹ ở bàn chân, mắt cá chân hoặc gót chân; tê nhức khớp, đau âm ỉ hoặc dai dẳng, có lúc đau có lúc không đau, cử động khó khăn.
- Sưng mắt cá chân: Mắt cá chân sưng lên và vùng da xung quanh vùng bị thương có dấu hiệu bầm tím và bầm tím do chảy máu trong. Khi đặt tay lên vùng khớp bị đau sẽ có cảm giác đau rát kèm theo đau buốt.
- Lỏng cổ chân: các dây chằng bị đứt hoàn toàn khiến người bệnh thấy cổ chân yếu, mất vững, cử động khó khăn, không thể thực hiện các động tác đòi hỏi tốc độ và sức mạnh.
Khi có dấu hiệu đứt dây chằng, người bệnh cần nhanh chóng sơ cứu và đến cơ sở y tế thăm khám để xác định tình trạng cụ thể và được bác sĩ tư vấn phương pháp điều trị phù hợp.
Điều trị đứt dây chằng chân và bong gân
Giao thức phổ biến nhất cho bong gân và rách dây chằng là R-I-C-E.
Ảnh: Phương phát R-I-C-E
R – Rest: Theo đó, người bệnh cần hạn chế vận động và dành thời gian để nghỉ ngơi, nhằm mục đích không làm vết thương nặng thêm.
I—Chườm đá: chườm đá vào khăn rồi chườm quanh mắt cá chân, mỗi lần 15 phút, ngày 2-3 lần. Mục đích là giảm sưng và giảm đau tại chỗ. Lưu ý không chườm đá trực tiếp lên bề mặt da vì có thể gây tê cóng.
C-Ép: Ép từ bàn chân đến mắt cá bằng băng thun, mục đích làm giảm sưng tấy, bầm tím và cố định vết thương, không làm thoái hóa cơ nặng thêm. Cẩn thận không áp dụng quá nhiều áp lực vì nó sẽ khiến lưu thông bị đình trệ.
E-elevation (nằm kê cao chân): Tư thế này có tác dụng giảm sưng tấy và giúp vết thương nhanh lành hơn. Thời gian điều trị các chấn thương liên quan đến cơ xương khớp phụ thuộc phần lớn vào khả năng bất động của bệnh nhân.
Ảnh: thực phẩm
Ngoài ra, người bị chấn thương cổ chân cũng cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng, bổ sung các thực phẩm giàu kẽm, đồng, canxi và silic, tăng cường sức khỏe xương khớp, thúc đẩy dây chằng cổ chân hồi phục nhanh chóng.
Sau khi tình trạng sưng tấy thuyên giảm, bệnh nhân nên đi giày y tế hoặc lót giày để giúp giảm áp lực lên bàn chân, hỗ trợ quá trình lành thương và đẩy nhanh quá trình hồi phục.
Ngoài ra, sau khi vết sưng tấy thuyên giảm, nên đi giày y tế hoặc lót giày để giúp giảm áp lực vật lý lên bàn chân và giúp vết đứt dây chằng cổ chân nhanh chóng trở lại bình thường.Khi nào cần đến bệnh viện vì bong gân và đứt dây chằng cổ chân
Những trường hợp bong gân, rách dây chằng kèm gãy xương, bệnh nhân sẽ được bó bột từ 1/3 dưới cẳng chân đến xương cổ chân ít nhất 20 ngày.
Bong gân hiếm khi cần phẫu thuật. Phương pháp này chỉ dùng cho những trường hợp nặng, điều trị bảo tồn không hiệu quả, khớp cổ chân mất vững.
Can thiệp xâm lấn phổ biến nhất trong các trường hợp nặng là phẫu thuật nội soi. Bác sĩ chèn một camera sử dụng lỗ ở phía trước mắt cá chân để giúp hình dung khớp, sau đó tiến hành loại bỏ các mảnh sụn chêm - nếu có - và khôi phục dây chằng hoặc tạo hình lại nó. Cơ bắp từ mảnh ghép gân và các vị trí khác.
Các bài tập vật lý trị liệu để phục hồi chức năng mắt cá chân sau chấn thương
Sau điều trị là giai đoạn phục hồi. Dưới đây là một số bài tập phổ biến:
Ảnh: bài tập vật lý trị liệu để phục hồi chức năng
1. Thực hành rê bóng
Bài tập này tác động đến các cơ gấp mắt cá chân
- Bệnh nhân ngồi trên giường với hai chân mở rộng.
- Đặt quả bóng vào phía ngón chân của bàn chân bị ảnh hưởng.
- Nhấn mạnh các ngón chân vào quả bóng và giữ trong 10-15 giây rồi thả ra.
2. Tập với thang tường
Đây là bài tập kéo giãn gân gót (gân A - sin).
- Người bệnh ngồi xổm xuống, hai tay giữ thang trên tường, trọng tâm cơ thể dồn về phía trước.
- Động tác này có tác dụng tăng khả năng chịu đựng của bên chân đau.
- Bệnh nhân đứng bằng cả hai tay trên thang tường, và từ từ đứng trên chân bị ảnh hưởng.
Động tác này tăng cường sức mạnh cho nhóm cơ gấp duy nhất.
Người biểu diễn đứng bằng cả hai tay trên thang tường và kiễng chân.
Bài tập này giúp tăng cường sức mạnh cho các cơ gập lưng-mắt cá chân.
Người biểu diễn đứng trên gót chân, sau đó nhấc các ngón chân lên khỏi mặt đất.
Bạn đang xem: Phục hồi chấn thương cổ chân bằng các phương pháp vật lý trị liệu hiệu quả
3. Bài tập với bàn nghiêng
Bài tập này được thiết kế để tăng cường tác động lên cơ gấp lưng và lòng bàn chân.
Bệnh nhân đứng thẳng trên bàn nghiêng và từ từ di chuyển quả cân qua lại.
4. Bài tập dây cao su
Tác dụng lên cơ gấp cổ chân.
Bệnh nhân đặt bàn chân lên dây thun và đặt tay lên đầu dây thun còn lại. Từ từ kéo căng dây để bàn chân của bạn ở tư thế uốn cong. Nhấn mạnh vào dây để bàn chân có thể
5. Chạm sàn.
Hoạt động trên các cơ gấp bên của mắt cá chân.
Người tập đặt bàn chân lên dây thun. Cầm đầu dây còn lại, giữ bên chân không đau và giữ yên, còn bên chân đau thì nghiêng cổ chân ra một bên.
6. Bục thực hành
Bài tập này kéo căng cơ bắp chân và gân A xoang.
Phục hồi chức năng yêu cầu chân khỏe đặt trên bục, chân bị thương duỗi thẳng và trọng tâm của cơ thể hướng về phía trước.
Ngăn ngừa bong gân và rách dây chằng mắt cá chân
Để ngăn ngừa bong gân và căng dây chằng cổ chân, bạn cần làm theo hướng dẫn sau:
Ảnh: ngăn ngừa bong gân và căng dây chằng cổ chân
- Khởi động trước khi tập.
- Sử dụng giày phù hợp để tập luyện.
- Cẩn thận khi di chuyển, chạy, nhảy trên địa hình dốc, không bằng phẳng.
- Ngừng tập thể dục khi có dấu hiệu bong gân đầu tiên.
- Nếu đã từng bị bong gân, bạn cần hạn chế vận động quá nhiều để không bị tái phát.
- Nếu bong gân đã nặng cần điều trị triệt để, tránh chuyển thành mãn tính (kéo dài 4-6 tuần hoặc lâu hơn).
Trên đây là những chia sẻ của Phạm Gia Sport về chấn thương cổ chân và các phương pháp vật lý trị liệu phục hồi chức năng. Hi vọng những thông tin trong bài viết có thể giúp bạn hiểu được những chấn thương cổ chân thường gặp, từ đó có cách phòng tránh và xử lý tương ứng khi gặp phải.
Nếu bạn còn thắc mắc, băn khoăn nào khác về vấn đề này, hoặc cần trang bị dụng cụ phục hồi chức năng như: Dụng cụ phục hồi chức năng 3 trong 1, 4 trong 1, giường đàn hồi,.. Hãy liên hệ với Phạm Gia Sport để được cung cấp hàng chính hãng, tư vấn cụ thể!
Bài viết liên quan: Phục hồi chân vòng kiềng bằng các phương pháp vật lý trị liệu hiệu quả
Bài viết liên quan: Chấn thương chân - Các bài tập vật lý trị liệu giúp cho đôi chân luôn khỏe mạnh và dẻo dai
Bài viết liên quan: Cách chăm sóc tóc đơn giản và hiệu quả cho nam giới: Tưởng khó mà dễ
